W Cisnej został odsłonięty pomnik poświęcony żołnierzom z tej miejscowości i jej okolic, którzy walczyli w bitwie o Monte Cassino. Umieszczono na nim nazwiska ośmiu związanych z Cisną żołnierzy 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Dziś (18.05) przypada rocznica zdobycia Monte Cassiono przez polskich żołnierzy.
Przypomnijmy – 18 maja 1944 roku, po pięciu dniach walk Polaków i zmuszeniu niemieckich oddziałów do odwrotu, patrol 12 Pułku Ułanów Podolskich pod dowództwem ppor. Kazimierza Gurbiela – przed wojną związanego z Przemyślem – wkroczył do ruin klasztoru na Monte Cassino, zawieszając na nich najpierw pułkowy proporczyk, a następnie polską flagę.
Natomiast w samo południe na ruinach klasztoru plutonowy Emil Czech odegrał hejnał mariacki, ogłaszając zwycięstwo polskich żołnierzy i zdobycie przez nich Monte Cassino.
Jak przypomniał podczas uroczystości w Cisnej profesor Marcin Rapacz, prezes współtworzącej upamiętnienie Fundacji „Tylko Bieszczady”, Polacy z tej miejscowości i jej okolic trafili do armii generała Andersa i II Korpusu Polskiego na Zachodzie m.in. przenikając na Węgry i korzystając z bliskości granicy węgierskiej w Karpatach.
Różnie ułożyły się wojenne i powojenne losy ośmiu upamiętnionych żołnierzy – jeden z nich poległ w bitwie, dwóch po wojnie pozostało na Zachodzie, pozostali wrócili do kraju rządzonego przez komunistyczne władze i część z nich była przez nie represjonowana
– dodał prof. Rapacz.
Obelisk umieszczony został nieopodal ciśnieńskiego „Orlika” i Muzeum Ciśniańskiego. Odsłonięcie pomnika poprzedził m.in. panel historyczny, na którym przestawiony został kontekst wydarzeń, porowadzących do bitwy pod Monte Cassino.
Oprócz nazwisk żołnierzy na obelisku umieszczono też tablicę z mapą Europy i bialo-czerwonym konturem II Rzeczypospolitej, oraz zaznaczonymi drogami, które wiodły polskich żołnierzy z różnych stron świata pod Monte Cassino.
Relacja Jerzego Pasierba.
Tekst: Jerzy Pasierb / Fot.: Marek Maśniak