Coraz więcej polskich miast wprowadza nocną prohibicję. Zrobiły to już m.in. Kraków, Poznań, Wrocław i Zakopane.
Dyskusja nad wprowadzenie nocnej prohibicji rozgorzała też w Warszawie. We wtorek radni dzielnicy Śródmieście przyjęli stanowisko, w którym popierają wprowadzenie prohibicji na terenie dzielnicy. Podobne stanowiska wyrażają rady osiedlowe w Śródmieściu. W czerwcu aktywista Jan Śpiewak złożył do Rady Warszawy projekt uchwały obywatelskiej w sprawie ograniczenia sprzedaży alkoholu nocą. Zakaz miałby obowiązywać w całym mieście w godzinach 22-6. Zakaz sprzedaży dotyczyłby tylko sklepów, obostrzenia nie obowiązywałyby w lokalach gastronomicznych.
Ratusz przeprowadził konsultacje społeczne w tej sprawie, które zakończyły się w czerwcu. Raport z nich ma zostać opublikowany w sierpniu. Po analizie raportu prezydent Warszawy podejmie decyzję, czy skierować projekt uchwały w tej sprawie do Rady Warszawy.
Nocna prohibicja obowiązuje w kilku gminach w rejonie Warszawy. Jednym z pierwszych miast na Mazowszu, które przyjęły uchwałę wprowadzającą zakaz prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych między godziną 22 a 6 we wszystkich punktach handlowych była Zielonka – zrobiła to wiosną 2018 roku. Za nią poszły Brwinów, Serock, Michałowice, Podkowa Leśna, częściowo Radzymin, a ostatnio Milanówek. W Raszynie zakaz obowiązuje tylko na jednym osiedlu – Centrum.
W rok po wejściu nocnej prohibicji w Krakowie liczba interwencji policyjnych związanych ze spożywaniem alkoholu zmniejszyła się o prawie 50 proc. – wynika ze statystyk Urzędu Miasta Krakowa.
Wyraźny spadek interwencji i wykroczeń w godzinach obowiązywania zakazu odnotowała straż miejska. Liczba interwencji zmniejszyła się o 31,2 proc, a liczba wykroczeń o 47,9 proc.
Statystyki pokazują spadek interwencji związanych ze spożyciem alkoholu nie tylko w nocy. Policja zanotowała o 30,9 proc. mniej takich interwencji w ciągu doby, a straż miejska o 1,6 proc. w ciągu dnia.
Od lipca 2023 o 2,6 proc. zmniejszyła się liczba osób nietrzeźwych w Miejskim Centrum Profilaktyki Uzależnień. Wyraźniejszą zmianę widać w liczbie przypadków zastosowania przymusu bezpośredniego w dziale opieki nad osobami nietrzeźwymi w MCPU – zmalała ona o 23,3 proc.
W Poznaniu ograniczenia w zakresie nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży obowiązują na terenie osiedli Stare Miasto, Łazarz i Wilda.
Najwcześniej, bo w 2018 r. rada miasta zdecydowała o wprowadzeniu ograniczeń na terenie osiedla Stare Miasto. Zmiana poprawiła porządek i zwiększyła bezpieczeństwo w ścisłym centrum. Później, na wniosek rad osiedli, ograniczenia wprowadzono także na Wildzie i na Łazarzu.
„Po wprowadzeniu ograniczenia oczywiście się wyeliminować wszystkich problemów ponieważ tu, na Starym Mieście mamy i tak zbyt dużą liczbę punktów sprzedaży alkoholu. Uciążliwości jest jednak nieco mniej. Potwierdzają to też statystyki policyjne. Szacując rok do roku, po wprowadzeniu tego ograniczenia zanotowano o 40 proc. mniej zdarzeń spowodowanych przez osoby nadużywające alkohol” – powiedziała Lidia Koralewska, która w radzie osiedla Stare Miasto poprzedniej kadencji koordynowała ten temat.
Z kolei Kartuzy i Biała Podlaska, najpierw wprowadziły przepisy, a potem niespełna po roku je uchyliły. W przypadku tej pierwszej miejscowości – jak pisały media – powody były dwa: fakt, że nadal dochodziło do burd, tyle że w lokalach gastronomicznych, a także pojawiły się meliny, gdzie sprzedawano nielegalnie pędzony bimber lub alkohol z przemytu.
W Olsztynie od września 2018 roku obowiązuje uchwała rady miejskiej zakazująca sprzedaży napojów alkoholowych w sklepach i na stacjach paliw od godz. 22 do 6 rano.
Według dyrektora Miejskiego Zespołu Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Olsztynie Błażeja Gawrońskiego, po wprowadzeniu tej uchwały nastąpił spadek nawet o 47 proc. ilości zgłaszanych zakłóceń spokoju i porządku publicznego. Jak dodał, gwałtownie spadła też liczba osób, które trafiają w nocy do izby wytrzeźwień.
W Puławach (Lubelskie) ograniczenia w nocnej sprzedaży alkoholu radni przyjęli w kwietniu 2018 r. Łukasz Kołodziej z Urzędu Miasta Puławy powiedział w kwietniu, że z przekazanych przez puławską policję informacji wiemy, że ilość interwencji w mieście spowodowanych przez nadmiernie spożycie alkoholu uległa znacznemu obniżeniu.
Nocna prohibicja dotąd obowiązuje w pięciu katowickich dzielnicach, w tym w Śródmieściu. Tam, gdzie mieszkańcy jednoznacznie wskazywali, że chcą nocnej prohibicji, została ona wprowadzone i obowiązuje. Natomiast, jak w np. w przypadku dzielnic Giszowiec czy Zawodzie, których mieszkańcy w większości sprzeciwili się takiemu rozwiązaniu, ten głos miasto też uszanowało.
We Wrocławiu na Starym Mieście zakaz sprzedaży alkoholu w sklepach pomiędzy godz. 22 a 6 rano obowiązuje od 2018 r. Według danych pochodzących ze statystyk Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu już w roku 2019 na tym obszarze odnotowano spadek liczby interwencji związanych ze spożywaniem napojów alkoholowych w miejscach publicznych.
Ograniczyć spożywanie używek chce minister zdrowia Izabela Leszczyna, która na początku lipca oceniła, że minister finansów powinien zwiększyć akcyzę na alkohol i papierosy. Dodała, że MF ma analizy, z których wynika, że papierosy i mocny alkohol w Polsce są najtańsze w Europie.
Z sondażu IBRIS przeprowadzone dla Radia Zet wynika, że ponad połowa badanych popiera podniesienie akcyzy na papierosy, co może się przełożyć na wzrost cen. Jeśli chodzi o podwyżkę podatku akcyzowego na alkohol, Polacy już nie są tak bardzo zdecydowani.
Na pytanie czy powinna zostać podniesiona akcyza na alkohol, zdecydowanie tak – odpowiedziało 20,2 proc. osób, raczej tak – 33,2 proc. Raczej nie odpowiedziało 17,3 proc. badanych, a zdecydowanie nie – 25,5 proc. Opcję: nie wiem/ trudno powiedzieć wybrało 3,8 proc. pytanych.
Nocna prohibicja obowiązuje m.in. w Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Zakopanem, Skawinie. W wielu z nich prohibicja dotyczy jedynie wybranych dzielnic. Podobne ograniczenia są również w niektórych miastach m.in. Irlandii, Portugalii, Litwy, Słowenii, Estonii, Szwecji, Hiszpanii, Finlandii, Łotwy, Norwegii.
Tekst: PAP, grafika: Adobe Firefly/Polskie Radio Rzeszów