Środa Popielcowa rozpoczyna w Kościele katolickim okres Wielkiego Postu

Środa Popielcowa rozpoczyna w Kościele katolickim trwający 40 dni okres Wielkiego Postu. Tego dnia w czasie liturgii odbywa się obrzęd posypania głów popiołem na znak nawrócenia i pokuty.

Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Leszek Gęsiak przypomniał, że Wielki Post jest czasem przygotowania do przeżywania uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego – najważniejszego wydarzenia w chrześcijaństwie.

 „Chrystus jest Tym, który pokonał śmierć i otworzył nam bramy do życia wiecznego. Zatem, żebyśmy mogli dobrze przeżyć Święta Wielkanocne – najważniejsze wydarzenie liturgiczne w ciągu całego roku, musimy się do nich dobrze przygotować” – zaznaczył.

Dlatego – jak wyjaśnił ks. Gęsiak – Kościół zaprasza wiernych do 40-dniowego okresu pokuty. Duchowny podkreślił, że w okresie Wielkiego Postu Kościół daje wiernym praktyki mające pomóc w duchowym przygotowaniu do Wielkanocy. Są to: post, modlitwa i jałmużna.

 „Kościół zachęca, by w tym czasie poświęcić więcej czasu na codzienną modlitwę, a także, by odmówić sobie jakiejś przyjemności, a zaoszczędzone w ten sposób czas i pieniądze ofiarować komuś, kto ich potrzebuje” – powiedział PAP.

Dodał, że Kościół zaleca również podejmowanie innych uczynków pokutnych. „Tradycyjnie w okresie Wielkiego Postu katolicy podejmują różne postanowienia. Umartwiając ciało, podejmując praktyki pokutne i uczynki miłosierdzia, pracujemy nad sobą, by się nawracać i zmieniać na lepsze swoje życie” – zastrzegł.

Według niego nawrócenie oznacza powrót do sposobu myślenia, jaki człowiek miał przed popełnieniem grzechu pierworodnego. „Nawrócenie oznacza powrót do tego, co jest dobrym kierunkiem, dobrym wyborem. Wielki Post ma nas przemienić i dać szansę powrotu na dobrą drogę” – mówił.

Ks. Gęsiak przypomniał, że w czasie Wielkiego Postu w kościołach odbywają się specjalne nabożeństwa. W piątki w każdej parafii jest droga krzyżowa, podczas której wierni medytują nad męką i śmiercią Jezusa Chrystusa.

Z kolei w niedziele w kościołach odprawiane jest nabożeństwo gorzkich żali, podczas którego śpiewane są pokutne pieśni nawiązujące do męki Pańskiej.

Rzecznik KEP dodał, że w Wielkim Poście parafie organizują także specjalne kilkudniowe rekolekcje, dni skupienia, adorację krzyża i inne podobne wydarzenia.

„Kontemplując mękę i śmierć Pana Jezusa, odmawiając sobie jakiejś przyjemności czy uczestnicząc w rekolekcjach, mamy porządkować swoje życie i oczyszczać serca z nieuporządkowanych uczuć i przywiązań. Mamy zobaczyć, że życie jest kruche, a czasu na zmianę może być mniej niż nam się wydaje. Wielki Post jest dzwonkiem alarmowym, przypomnieniem, że oto dostajemy kolejną szansę na refleksję nad swoim życiem i zmianę kursu” – mówił duchowny.

„Chodzi o to, by człowiek zatrzymał się w biegu i zastanowił nad tym, czy jego życie faktycznie jest odbiciem wartości, o których mówi Ewangelia” – dodał.

Według ks. Gęsiaka sednem nawrócenia jest uznanie, że w centrum życia jest Pan Bóg, który jest miłością. „Jeżeli pod koniec Wielkiego Postu czy pod koniec rekolekcji zrozumiemy, że Bóg jest w moim życiu najważniejszy – to znaczy, że dobrze przeżyliśmy ten Wielki Post” – ocenił. 

Zdaniem jezuity, celem Wielkiego Postu jest także zobaczenie drugiego człowieka, który być może potrzebuje pomocy i wyciągnięcie do niego ręki. „Być może ktoś, kto żyje obok mnie, potrzebuje mojego czasu, rozmowy, współczucia. Może mogę kogoś odwiedzić lub zrobić mu zakupy. Dostrzeżenie tego to także nawrócenie” – zastrzegł.

W Środę Popielcową nie ma obowiązku uczestniczenia w mszy św., ale Kościół zaleca udział w eucharystii ze względu na jej pokutny charakter.

W czasie liturgii dokonuje się obrzędu posypania głów popiołem. Towarzyszą mu dwa wezwania: „Pamiętaj, że prochem jesteś i w proch się obrócisz” lub „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Ryt ten pojawił się w liturgii w VII w. W 1091 r. papież Urban II wprowadził go jako obowiązujący. Z tego okresu pochodzi również regulacja, aby popiół był uzyskiwany z palm poświęconych podczas Niedzieli Palmowej poprzedniego roku.

W Środę Popielcową – zgodnie z kanonami Kodeksu prawa kanonicznego – obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (trzy posiłki dziennie, w tym tylko jeden do syta). Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy wierni powyżej 14 lat, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60 lat.

Iwona Żurek (PAP)

iżu/ joz/ js/