Farmaceutka: popijanie leków wodą to kluczowy element terapii

Popijanie leków wodą nie jest banalną czynnością, lecz kluczowym elementem terapii – powiedziała PAP specjalistka farmacji szpitalnej i aptecznej Katarzyna Talarek-Pasternak. Jak zaznaczyła, nieodpowiedni wybór napoju może prowadzić nawet do wystąpienia działań niepożądanych.

Ekspertka wskazała, że pacjenci – zarówno młodsi, jak i starsi – często nie zastanawiają się, czym popijają swoje leki. Dla wielu to rutynowa czynność, wykonywana przy porannej kawie czy herbacie. Tymczasem – jak tłumaczy farmaceutka – to właśnie rodzaj napoju może przesądzić o tym, czy terapia zadziała prawidłowo. 

Dobrym nawykiem jest przyjęcie zasady, że leki popijamy wodą przegotowaną lub nisko zmineralizowaną, w temperaturze pokojowej

– podkreśliła Talarek-Pasternak, kierująca apteką szpitalną w Szpitalu Specjalistycznym w Chorzowie. 

Jak dodała, gorące napoje mogą rozpuszczać otoczkę tabletki jeszcze w górnym odcinku przewodu pokarmowego, zmieniając sposób wchłaniania leku, co jest szczególnie niebezpieczne w przypadku niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy inhibitorów pompy protonowej. 

Farmaceutka ostrzegała także przed popijaniem leków kawą, herbatą i napojami energetycznymi. Zawarta w nich kofeina konkuruje z lekami o metabolizm wątrobowy, co może zwiększać stężenie substancji czynnej we krwi i prowadzić do działań toksycznych. Niewskazany jest również sok grejpfrutowy – zawarte w nim flawonoidy hamują aktywność enzymów wątrobowych odpowiedzialnych za metabolizm wielu leków. 

Z kolei mleko, czy wody wysokozmineralizowane, mogą ograniczać wchłanianie antybiotyków z grupy tetracyklin oraz leków stosowanych w osteoporozie, tworząc nierozpuszczalne kompleksy z wapniem. W efekcie terapia staje się nieskuteczna i rośnie ryzyko antybiotykooporności. 

Pacjent, który przyjmuje preparaty żelaza, może natomiast popić je wodą z dodatkiem soku z cytryny lub pomarańczowego – w środowisku kwaśnym lepiej się one wchłaniają

– podkreśliła Talarek-Pasternak. 

Ekspertka zwróciła także uwagę na inne używki. Alkohol w połączeniu z lekami może prowadzić do poważnych interakcji, a palenie tytoniu – poprzez przyspieszenie metabolizmu leków w wątrobie – znacząco obniża stężenie niektórych substancji, m.in. stosowanych w psychiatrii czy pulmonologii. 

U palaczy dawki takich leków jak olanzapina czy teofilina często muszą być zwiększane. Rzucenie palenia bez konsultacji z lekarzem może jednak spowodować działania niepożądane, bo dawka przestaje być dostosowana

– wyjaśniła.

Farmaceuci apelują: jeśli nie ma pewności, czym popić lek, zawsze należy wybrać wodę i – w razie wątpliwości – zapytać farmaceutę.

(PAP)