Wdrożenie reformy programowej „Reforma26. Kompas Jutra” miała umożliwić nowela ustawy Prawo oświatowe, którą jednak zawetował w czwartek, 18 grudnia, prezydent Karol Nawrocki. W piątek ministra edukacji Barbara Nowacka poinformowała, że reforma wejdzie w życie mimo to – zmiany podstawy programowej mają być wprowadzane rozporządzeniami.
W tym artykule
Dzieci współtwórcami swojego rozwoju
Ekspertka IBE Monika Rościszewska-Woźniak przekazała PAP, że „będą poprawki doprecyzowujące niektóre zapisy w projekcie podstawy programowej wychowania przedszkolnego”. Zaznaczyła też, że zgodnie z propozycją dzieci od samego początku mają kształtować swoje kompetencje.
Chcieliśmy pokazać dużą rolę dziecka jako osoby i członka społeczności – będącego w relacji ze sobą i innymi, zaciekawionego, decyzyjnego i samodzielnego
– zaznaczyła.
Jak dodała, dziecko w wieku przedszkolnym wie, kim jest, co lubi, a czego nie chce.
Widać to codziennie – na przykład przy jedzeniu, w zabawie, dobieraniu przyjaciół, wyrażaniu opinii i podejmowaniu wyzwań
– powiedziała.
Dziecko ma prawo wyrażać opinie
Jak zaznaczyła, dziecko musi mieć pole do decyzji, w jaki sposób wykonuje swoje zadania i co wybiera w czasie wolnym.
Mówi o tym przecież Konwencja o prawach dziecka, o której w praktyce bardzo często zapominamy. Zgodnie z nią dziecko ma od urodzenia prawo wyrażać opinię na każdy temat, który go dotyczy. Ma prawo podejmować decyzje, a my mamy działać w najlepszym jego interesie. Nasza propozycja podstawy programowej w dużym stopniu respektuje prawo dziecka do bycia osobą. Osobą, która się rozwija ze wsparciem mądrych osób dorosłych
– podkreśliła ekspertka.
Dzieci będą dojrzewać do życia społecznego
Wyjaśniła, że zgodnie z nową podstawą programową dzieci od samego początku mają kształtować swoje kompetencje.
Wśród nich, oprócz kompetencji matematycznych, językowych, cyfrowych i ruchowych, które są kompetencjami fundamentalnymi, są kompetencje przekrojowe: społeczne, osobiste i poznawcze
– powiedziała.
Chodzi o umiejętność samodzielnego i krytycznego myślenia, podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.
Chodzi o dojrzewanie do życia społecznego – tworzenia relacji, komunikowania się, uwzględniania perspektywy innych w swoich działaniach. Chodzi wreszcie o to, żeby dzieci wiedziały, że coś znaczą, miały pewność siebie, umiały odróżnić dobro od zła, podejmowały wysiłek dla poznawania nowego.
– dodała Rościszewska-Woźniak.
Dokument w obecnej formie nie powinien ujrzeć światła dziennego
O ponowne przekazanie projektu autorom, w celu wprowadzenia w nim zmian, zwrócili się inni eksperci w liście do minister edukacji Barbary Nowackiej i wiceminister Katarzyny Lubnauer. Ocenili w nim, że „w obecnej formie jest to szkodliwy dla dzieci dokument, który nie powinien ujrzeć światła dziennego”. Pod listem podpisał się m.in. dr Karol Dudek-Różycki – członek rady ds. monitorowania wdrażania reformy oświaty im. KEN i przewodniczący Polskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Przedmiotów Przyrodniczych, który pismo opublikował na swoim Facebooku.
Pisanie jako sposób komunikacji
Zastrzeżenia autorów listu budzi m.in. zapis o tym, że dziecko „podejmuje próby pisania liter, wyrazów i krótkich komunikatów w wybrany przez siebie sposób”. Krytykujący to rozwiązanie ocenili, że „zapis wymagań związanych z pisaniem liter, wyrazów i krótkich komunikatów jest swoistego rodzaju zamachem ekspertów IBE na sam proces rozwijania przez dzieci gotowości do pisania”.
Jako zespół dostaliśmy takie wytyczne, że mamy nie pisać, czego podstawa ma zabraniać, tylko jaką drogę wytyczyć
– powiedziała współautorka propozycji.
Jak dodała, „każde dziecko chce być widziane, a dzieci pięcio-, sześcioletnie chcą, żeby ich sposób komunikowania się był trwały – piszą, rysują, zostawiają ślad”.
Chcą wrócić do swoich wytworów następnego dnia albo żeby zobaczyła to ważna dla nich osoba. O takim pisaniu mówimy w podstawie – pisaniu jako sposobie komunikacji
– wyjaśniła Rościszewska-Woźniak.
Sukcesywne wdrażanie zmian
Zmiana podstawy programowej wychowania przedszkolnego i podstawy programowej kształcenia ogólnego jest planowana do sukcesywnego wdrożenia, począwszy od roku szkolnego 2026/2027 w przedszkolach oraz w klasach I i IV szkoły podstawowej, a od roku szkolnego 2027/2028 w klasach I szkół ponadpodstawowych.
Tekst: PAP / Fot. Freepik.com
