Miasta te są scenerią komiksu „Paneuropa. Solidarni z Ukrainą”, wydanego przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Zaprezentowane w środę w Pszczynie wydawnictwo ma cztery wersje językowe: polską, ukraińską, angielską i śląską.
Komiks +Paneuropa+ jest unikatowym albumem na naszym rynku, ponieważ łączy w sobie zaangażowanie społeczne z formą zbliżoną do rozrywkowej. Są tu superbohaterowie, ale nie trywialni, działają w dobrej sprawie. Formuła komiksu sprzyja tutaj poruszaniu ważnych tematów
– tłumaczył jeden z twórców komiksu, ilustrator i grafik Rafał Szłapa.
Poprzednie edycje zainicjowanego przez polskie przedstawicielstwo KE komiksu dotyczyły walki ze smogiem, pandemią COVID-19 oraz praw mniejszości i kryzysu migracyjnego. Najnowszy tom poświęcono polskiej i europejskiej solidarności z Ukraińcami zmuszonymi przez wojnę do opuszczenia swoich domów. Pszczyna jest jednym z wielu miejsc, gdzie znaleźli pomoc.
Krótko po rosyjskiej agresji na Ukrainę na terenie powiatu pszczyńskiego znalazło się ponad 3 tys. uchodźców z Ukrainy, ponad 1,8 tys. z nich skorzystało z form pomocy zorganizowanych przez samorząd, innych mieszkańcy przyjęli do swoich domów
– wyliczała starosta pszczyńska Barbara Bandoła.
Wśród uchodźców była duża grupa mieszkańców tragicznie doświadczonej przez wojnę Buczy, która jest partnerskim miastem Pszczyny. Burmistrz Dariusz Skrobol wspominał w środę wielkie emocje, jakie towarzyszyły akcji pomocy dla Ukraińców zarówno na miejscu w Pszczynie, jak i w dostarczaniu pomocy na Ukrainę.
To była niesamowita mobilizacja, uwolniły się olbrzymie pokłady pozytywnej energii, czemu towarzyszyły nieprawdopodobne emocje. Przeniesienie tych emocji na karty komiksu to także rodzaj zapisu historii, świadectwa pamięci
– ocenił burmistrz, który wychowany m.in. na „Kajku i Kokoszu” oraz „Tytusie, Romku i A’Tomku”, nie ma wątpliwości, że komiks jest fantastyczną formą przekazu, trafiającą nie tylko do młodych odbiorców.
Pomysłodawca komiksu Sebastian Rysz z Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce podkreślał, że jednym z zadań KE jest komunikacja z obywatelami w możliwie przystępny i atrakcyjny sposób, z wykorzystaniem różnych środków wyrazu.
Komisja Europejska nie musi zawsze wydawać opasłych tomów opowiadających o szczegółach takiej czy innej dyrektywy lub rozporządzenia. Musimy mówić o ważnych sprawach, a pomoc dla dotkniętej wojną Ukrainy do nich należy. Komiks jest świetnym, uniwersalnym, europejskim medium
– tłumaczył przedstawiciel KE, przypominając, że w wyniku wojny Unia przyjęła ok. 4 mln Ukraińców, z których ok. 1 mln nadal mieszka w Polsce.
Inicjatywę i formę zainicjowanego przez KE wydawnictwa chwaliła dr Matylda Sęk-Iwanek z Uniwersytetu Śląskiego, reprezentująca też Śląską Akademię Komiksu. Jak mówiła, komiks to ważne medium najbardziej obecnie popularnej formy komunikacji wizualnej, potrafiące doskonale oddawać zawiłości współczesnej rzeczywistości i kultury.
Projekt komiksowy +Paneuropa+ jest komiksem wyjątkowym, ponieważ nie tylko jest to komiks fabularny, który wykreował mnóstwo ciekawych postaci i superbohaterów, ale również ma bardzo wysokie walory edukacyjne. Opowiada i edukuje do współczesności, do społeczeństwa obywatelskiego, do wspólnotowości, którą niesie ze sobą idea Paneuropy. Sięga też do wątków lokalnych, oddając przestrzeń również postaciom ze Śląska
– oceniła Matylda Sęk-Iwanek.
W wydawnictwie pojawiają się m.in. miejsca, w których stworzenie lub uatrakcyjnienie były zaangażowane unijne fundusze: centrum przesiadkowe w Pszczynie, pokazowa zagroda żubrów oraz pszczyńskie Muzeum Zamkowe. Są także nawiązujące do regionalnej tradycji postaci, jak legendarny duch kopalni Skarbnik. Do pszczyńskich lasów i żubrów nawiązuje z kolei postać Zwierzodara.
Darmowy komiks ukazał się drukiem po polsku i ukraińsku. Niebawem ukaże się gotowa już w formie elektronicznej wersja śląska. Będzie to jedno z pierwszych wydawnictw po śląsku, jakie znajdzie się w oficjalnej bazie dokumentów Unii Europejskiej. W wersji elektronicznej komiks jest też dostępny po angielsku.
Śląska premiera komiksu odbędzie się 3-5 listopada w ramach Targów Książki w Katowicach. Na stoisku wydawcy pojawią się scenarzyści i rysownicy. Będą podpisywać bezpłatne egzemplarze książki. Osoby odwiedzające stoisko mogą liczyć na gadżety opatrzone grafikami wykonanymi przez ilustratorów „Paneuropy” kubki, koszulki, torby, zakładki i plakaty. Komiks można też pobrać ze strony internetowej Przedstawicielstwa KE w Polsce.
Inicjatorzy wydawnictwa podkreślają, że ma to być nie tylko wciągająca lektura, ale także publikacja wyjaśniająca najważniejsze sprawy, którymi żyje Europa i dotykająca wartości europejskich, jak równouprawnienie, szacunek dla prawa, tolerancja, wsparcie dla słabszych czy społeczne współdziałanie. Fikcyjni bohaterowie komiksu uosabiają te wartości, dodatkowo zaś podkreślono wysiłki społeczeństwa obywatelskiego na rzecz uchodźców z Ukrainy.
Autorami scenariusza komiksu są Berenika Kołomycka i Dominik Szcześniak. Ilustracje wykonali debiutujący w serii „Paneuropa” Grzegorz Pawlak i pracujący przy poprzednich edycjach Robert Służały, Rafał Szłapa, Wojciech Stefaniec i Przemysław Truściński. Do współpracy zaproszono też artystów z Ukrainy, fragmenty zostały zilustrowane przez Bohdanę Vitkovską i Darię Bairamovą, a okładkę stworzył Igor Barańko.
Powiatowe Ognisko Pracy Pozaszkolnej w Pszczynie ogłosiło konkurs dla dzieci i młodzieży na plakat inspirowany komiksem. Zwycięzcy wezmą udział w lutowych warsztatach z twórcami wydawnictwa, a najlepsi zostaną zaproszeni do współtworzenia przyszłorocznej edycji komiksu.(PAP)
Fot. pixabay.com