To najstarszy sztylet wykonany z metalu odkryty w woj. podkarpackim. W 3. tysiącleciu p.n.e. przedmioty wykonane z miedzi były niezwykle rzadkie na tych terenach
– powiedziała PAP archeolog z muzeum w Jarosławiu dr Elżbieta Sieradzka-Burghardt.
Na ten cenny przedmiot sprzed ponad 4 tys. lat natrafił w listopadzie ub. roku Piotr Gorlach ze Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego Grupa Jarosław, który, za pozwoleniem podkarpackiego konserwatora zabytków w Przemyślu, prowadził w lasach na terenie Nadleśnictwa Jarosław koło miejscowości Korzenica poszukiwania przy użyciu wykrywacza metalu.
Skończyłem już poszukiwania na ten dzień. Wracając do samochodu zostawiłem z przyzwyczajenia włączony wykrywacz. W którymś momencie odezwał się sygnał. Kiedy rozgrzebałem leśną ściółkę moim oczom ukazał się płaski metalowy przedmiot, pokryty zielona patyną. Szybko zorientowałem się, że mam do czynienia z czymś znacznie starszym, niż poszukiwane przeze mnie w tej okolicy militaria z okresu I i II wojny światowej
– opowiadał Gorlach.
Odkrywca o cennym znalezisku poinformował podkarpackiego konserwatora zabytków w Przemyślu, a także archeologów z pobliskiego Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich, którzy przeprowadzili wstępną identyfikację zabytku. Zdaniem archeologa dra Marcina Burghardta z jarosławskiego muzeum sztylet odkryty w Korzenicy można datować ramowo na drugą połowę trzeciego tysiąclecia p.n.e.
Na ziemiach polskich jest to okres ogromnych przemian związanych m.in. ze zmianą głównych surowców do produkcji narzędzi. W miejsce używanych powszechnie w epoce kamienia narzędzi wykonywanych z krzemienia, coraz więcej pojawia się wyrobów z metalu, zwiastujących przejście do kolejnego okresu – epoki brązu
– zauważył dr Burghardt.
Dodał, że w tej nowej erze narzędzia, ozdoby, broń, były wyrabiane z brązu, czyli stopu powstającego przez połączenie dwóch metali: miedzi i cyny.
Natomiast odkryty obecnie sztylet z Korzenicy, jak zauważyła archeolog z muzeum w Jarosławiu dr Elżbieta Sieradzka-Burghardt, nie został odlany z brązu, ale jest wykonany z miedzi.
A więc wyprzedza wykształcenie się metalurgii brązu. W trzecim tysiącleciu p.n.e. przedmioty wykonane z miedzi były niezwykle rzadkie, dlatego też mogły pozwolić sobie na nie tylko osoby o najwyższym statusie społecznym. Nie ulega raczej wątpliwości, że sztylet nie jest wyrobem miejscowym
– dodała dr Burghardt-Sieradzka.
Wskazała, że wykonano go albo na terenach Kotliny Karpackiej lub gdzieś na obszarach ukraińskiego stepu lub lasostepu. Wyraziła nadzieję, że zagadkę pochodzenia zabytku w przyszłości pomogą rozwiązać specjalistyczne analizy metaloznawcze. Zaznaczyła, że sztylety stanowiły uniwersalny atrybut wojowników. Jak wskazują znaleziska z grobów, noszono je zatknięte lub przytroczone do pasa.
Sztylet z Korzenicy trafił już do zbiorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Będzie go można od czerwca oglądać na przygotowywanej właśnie wystawie stałej poświęconej najstarszym dziejom ziemi jarosławskiej. (PAP)
Fot. Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich