IV Festiwal Kultury Lasowiackiej

Festiwal Kultury Lasowiackiej będzie gościł w województwie podkarpackim przez cały lipiec. Festiwalowe wydarzenia zaplanowano od 6 do 28 lipca w 11 miejscowościach województwa podkarpackiego. Program festiwalowy wypełnia cztery kolejne weekendy. Nie zabraknie radosnej muzyki i śpiewu, pokazów tradycyjnego rzemiosła i smakowania regionalnej kuchni. Przypomniani zostaną wyjątkowi ludowi artyści, a inspiracjami lasowiacką kulturą pochwalą się także współcześni twórcy. Festiwal rozpocznie się 6 lipca w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, z inauguracyjną mszą św. Lasowiacką w zabytkowym kościele świętego Marka. Wielki finał festiwalu zaplanowano 28 lipca w Stalowej Woli na rozwadowskim rynku.

IV Festiwal Kultury Lasowiackiej służy popularyzacji dziedzictwa Lasowiaków, a wydarzenia festiwalowe realizowane są w północnej części województwa podkarpackiego, objętej wpływami tej grupy etnograficznej. W przygotowanie wydarzenia zaangażowane są instytucje kultury Województwa Podkarpackiego: Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, który we współpracy z operatorami przygotował program festiwalu, zajmuje się jego promocją i koordynacją wydarzeń festiwalowych, oraz Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, w którym odbędzie się inauguracja festiwalu.

We współpracy z Wojewódzkim Domem Kultury w Rzeszowie IV Festiwal Kultury Lasowiackiej przygotowują następujący operatorzy:

• Tarnobrzeski Dom Kultury w Tarnobrzegu,
• Samorządowy Ośrodek Kultury w Nowej Dębie,
• Gminny Ośrodek Kultury w Gorzycach,
• Ośrodku Kultury w Grodzisku Dolnym,
• Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Baranowie Sandomierskim,
• Miejski Ośrodek Kultury w Rudniku nad Sanem,
• Muzeum Ziemi Leżajskiej,
• Gminne Centrum Kultury w Ulanowie,
• Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej,
• Ośrodek Garncarski MEDYNIA w Medyni Głogowskiej,
• Miejski Dom Kultury w Stalowej Woli.

Wśród wydarzeń festiwalowych są prezentacje: tradycyjnego tańca i muzyki lasowiackiej, pieśni lasowiackiej, obrzędowości, kuchni i rzemiosła Lasowiaków. Przewidziano atrakcje dla dzieci i dorosłych w formie zabaw, konkursów, stoisk z prezentacjami lokalnych wytwórców. Wieczorem królować będzie zaś muzyka – koncerty kapel i zespołów, potańcówki na drewnianej podłodze.

W każdej z festiwalowych miejscowości położono nacisk na różne akcenty bogatej lasowiackiej kultury.

Otwarcie IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej 6 lipca w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej uświetni msza św. Lasowiacka, która odprawiona zostanie o godzinie 15.00 w Kościele Świętego Marka na terenie Skansenu w Kolbuszowej, a uroczysta inauguracja Festiwalu będzie miała miejsce na scenie o godzinie 16:30. Program w Parku Etnograficznym Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej ma ścisły związek ze świętem Matki Boskiej Jagodnej (2 lipca), tj. z bogactwami lasu, puszczy, które stanowiły od wieków podstawę życia i gospodarowania Lasowiaków, oraz świętem Jana Gwalberta (12 lipca), patrona leśników. Pokazy rzemieślników, artystów ludowych, prac związanych z bartnictwem i gospodarką leśną, łowiectwem oraz sokolnictwem, wystawa o dziedzictwie kulturowym Lasowiaków pt. „Magierka na głowie, kalyta u pasa” będzie można w Kolbuszowej oglądać już od godz. 11, a ich współorganizatorem są nadleśnictwa z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie.

Wyjątkowych wydarzeń nie zabraknie podczas kolejnych festiwalowych weekendów. Przeprowadzone zostaną konkursy, a na scenie zmierzą się ci, którzy najwierniej potrafią odtworzyć lasowiackie dziedzictwo Na przegląd gawędy lasowiackiej zaprasza Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej, na przegląd pieśni lasowiackiej – Ośrodek Kultury w Grodzisku Dolnym, a na konkurs kulinarny i gotowanie z mistrzem na zamku – Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Baranowie Sandomierskim.

W Tarnobrzegu przypomniana zostanie postać Marii Kozłowej, twórczyni ludowej niezwykle ważnej dla kultury lasowiackiej. Zaplanowano wystawę wycinanek jej autorstwa, a także prac artystycznych Renaty Sendrowicz oraz projektów ubrań i dodatków Justyny Wesołowskiej. Odbędzie się również pokaz archiwalnych filmów „Ludzie z martwych pól” oraz „Czary, mary i uroki”.

W pobliskich Gorzycach, gdzie organizatorzy chcą przybliżyć pieśni i piosenki stworzone i wykonywane przez Lasowiaków, wydana zostanie płyta, na której utrwalone zostaną efekty pracy warsztatowej członków kapeli Ludowej GOK Gorzyce. Kulminacyjnym momentem będzie koncert, podczas którego dzieci i młodzież zaprezentują przygotowane przez siebie utwory.

Rudnik nad Sanem, stolica polskiego wikliniarstwa, dla festiwalowych gości organizuje m.in. warsztaty wikliniarskie, pokazy tradycyjnego wyplatania koszy i prezentacje wiklinowych strojów. Dzięki wystawie fotografii Jarosława Mazura będzie można „powędrować” do Sandomierskiej Puszczy, a wieczorem zasłuchać się podczas koncertu Somethingski Trio – „Projekt Puszcza”.

Zabawka leżajska – symbol lasowiackiej tradycji jest głównym motywem festiwalowego programu przygotowanego przez Muzeum Ziemi Leżajskiej. Na co dzień podziwiać tu można unikatową ekspozycję etnograficzno-zabawkarską, a w czasie festiwalu wziąć udział także w warsztatach plastycznych, czy pokazie wyrobu tradycyjnych zabawek przez Jan Dudziaka. Jeśli ktoś jest natomiast ciekaw, jak budowano flisackie tratwy, niech koniecznie wybierze się do Ulanowa, gdzie czekają m.in. warsztaty szkutnictwa i rękodzieła, a także spływy galarami z flisacką pogawędą.

W Ośrodku Garncarskim MEDYNIA w Medyni Głogowskiej goście festiwalu również będą mogli zmierzyć się z tradycyjnym rzemiosłem w wiosce garncarskiej. Wiodącą rolę w opowieściach podczas zwiedzania ośrodka odegrają dwie postaci niepokornych twórców z Medyni: garncarza Stefana Głowiaka i muzykanta Juliana Bojdy. Podczas warsztatów, pokazów, projekcji filmów i tańców  mieszkańcy i turyści poznają codzienne czynności związane z pracą w gospodarstwie
i w rzemiośle, ale także elementy zabawy i tańca, spotkań sąsiedzkich, czy zwyczaje związane z przygotowaniem się do świąt religijnych.

IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej będzie miał swój wielki finał na zabytkowym rozwadowskim rynku w Stalowej Woli. Ubarwią go stoiska wystawców rzemiosła i sztuki, wręczone zostaną nagrody dla zwycięzców w konkursach organizowanych w ramach festiwalu, a wszystko to wydarzy się przy akompaniamencie lasowiackich melodii.

Informacje na temat IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej znajdują się na stronach: lasowiacki.pl wdk.kulturapodkarpacka.pl, media społecznościowe Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie, a także na stronach Partnerów oraz Patronów Festiwalu.

Wydarzenie będzie promowane i relacjonowane w TVP3 Rzeszów. We współpracy z Wojewódzkim Domem Kultury w Rzeszowie i Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej w ramach projektu „Poznaj Podkarpackie – IV Festiwal Kultury Lasowiackiej” telewizja wyemituje odcinki przybliżające kulturę Lasowiaków. Zaplanowano także promocję w stacjach radiowych (Polskie Radio Rzeszów, Radio VIA, Radio Leliwa), w pojazdach Podkarpackiej Kolei Aglomeracyjnej i autobusach MPK. Przy drogach pojawią się billboardy zapowiadające festiwal.

IV Festiwal Kultury Lasowiackiej znajduje się na liście przedsięwzięć służących popularyzacji dziedzictwa Lasowiaków zawartych w Programie wsparcia i promocji kultury lasowiackiej przez Samorząd Województwa Podkarpackiego na lata 2022-2027 i jest finansowany z budżetu Województwa Podkarpackiego. Pierwsza edycja Festiwalu Kultury Lasowiackiej odbyła się w 2021 r., a w kolejnych latach jest on kontynuowany z udziałem lokalnych podmiotów, które na co dzień podejmują szereg działań i inicjują przedsięwzięcia służące ocaleniu kultury Lasowiaków.

Głównym celem zadania jest wsparcie ochrony dziedzictwa kulturowego Lasowiaków, wzmocnienie poczucia tożsamości i identyfikacji oraz wykorzystanie kultury lasowiackiej do rozwoju kulturalnego, turystycznego oraz gospodarczego, które sprzyjają budowaniu wysokiej marki Województwa Podkarpackiego.